Karadeniz Bölgesi’nde, küresel iklim değişikliği kaynaklı kuraklık ve sıcaklık değişimleri fındık tarımını tehdit ediyor. Baharda ani sıcaklık artışları sonucu erken çiçek açan fındık ağaçları, gece sıcaklıklarının düşmesiyle don riski altında. Zararlı böceklerin de etkisiyle rekolte kayıpları yaşanıyor. 2022’de 765 bin 287 ton olan fındık rekoltesi, 2023’te 717 bin 931 tona düştü. Uzmanlar, son 30 yılın en sıcak kışını yaşayan bölgede, durumun devam etmesi halinde üretimde ciddi azalmalar olabileceğini ve modern tarım yöntemlerine geçilmesini öneriyor.
İstilacı türler peyderpey zarar vermeye devam ediyor
UFK Yönetim Kurulu Üyesi Sebahattin Arslantürk, “Drakula” olarak bilinen “Turunçgil Uzun Antenli Teke Böceği” ve “kahverengi kokarca” istilasının artacağını öngördüklerini belirterek, “Son yıllarda istilacı türlerin verdiği zararlardan ötürü fındıkta ciddi bir rekolte kaybı var. Bu zararlar artmaya da başladı. İstilacı türlerin verdiği zararlar her yıl yüzde 10 civarında olurken bu zararın önümüzdeki yıllarda artarak 500 milyon dolara kadar çıkacağını öngörüyoruz. Bu anlamda üretimde her geçen yıl daha fazla şekilde yaşadığımız kayıp ihracat gelirlerimizi de doğal olarak azaltacaktır” diye konuştu.
“Ciddi bir rekolte kaybı yaşanıyor”
İklim değişikliğinin fındık üretiminde olumsuz etkilerini anlatan Arslantürk, “2023 yılı fındık üretim miktarı 600 bin ton civarında idi. Bu da son yılların en düşük üretim miktarı. 2024 mahsul yılını da iklim açısından incelediğimizde maalesef bu yıl son 30 yılın en sıcak kışını yaşıyoruz. Elimizde bölgemizin iklim koşullarına ilişkin 30 yıllık bir veri var ve bu verilerden yola çıkıldığında son 3 yıldan beri iklim değişikliğine bağlı ciddi oranda bir rekolte kaybı olduğunu net olarak görebiliyoruz. Geçen yıl bunu çok daha belirgin bir şekilde yaşamış olduk. Bunun da ürüne olumsuz bir yansıması olacağını düşünüyoruz” dedi.
“Acil önlem alınmalı”
Arslantürk, fındık bahçelerinin yaşlanması ve iklim değişikliğine uyum sağlayamaması nedeniyle acil önlem alınması gerektiğini belirtiyor. Özellikle yaşlı bahçelerin, iklim koşullarına uygun türlerle yenilenmesi ve damla sulama sistemlerine geçilmesinin önemine vurgu yapıyor. Bu sayede sürdürülebilir üretim sağlanarak ihracat hedefine ulaşılabilir. İklim değişikliğinin etkileri artarak fındık üretiminde ciddi düşüşlere yol açabilir, bu da gelir kaybına ve alternatif ürünlere yönelime neden olabilir. (DHA)
