Ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında Birleşmiş Milletler’e (BM) sunduğu politikaların küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırmak için yetersiz olduğu tespit edildi.
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) Sekreteryası, 28. Taraflar Konferansı (COP28) öncesinde, ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında sunduğu ulusal katkı beyanlarını incelediği Sentez Raporu 2023’ü yayımladı.
Raporda, Paris Anlaşması’na taraf olan 195 ülkenin ulusal katkı beyanı incelenirken, bu beyanlar arasında 25 Eylül’e kadar yeni sunulmuş veya güncellenmiş 20 beyan da yer aldı.
Rapora göre, ulusal katkı beyanlarında bazı ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele çabalarında artış görülse de küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırmak amacıyla sera gazı emisyonlarını düşürmek ve iklim değişikliğinin en kötü etkilerinden kurtulmak için daha fazla aksiyona ihtiyaç duyuluyor.
Bilim insanları iklim hedefleri için küresel sera gazı emisyonlarının 2030’a kadar 2019’daki seviyelerine göre yüzde 43 azaltılması gerektiğini tespit ederken, mevcut ulusal katkı beyanlarındaki politikalarla emisyonların 2030 itibarıyla yüzde 9 artacağı öngörülüyor.
UNFCCC’nin aynı anda açıkladığı bir diğer emisyon raporuna göre ise küresel ekonominin yüzde 87’sini oluşturan ülkelerin uzun vadeli ve net sıfır emisyon hedefleri bulunurken, bu ülkelerin uzun vadeli stratejilerini tam olarak uygulamaları durumunda emisyonlarının 2050’da 2019’daki seviyesine göre yüzde 63 daha düşük olacağı hesaplanıyor.
Ancak, uzun vadeli net sıfır emisyon stratejilerinin belirsizliği ve planların geleceğe ertelenmesi, bu kapsamdaki hedefleri riske atıyor.
BM Genel Sekreteri Antoino Guterres, rapora ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, “Dünya iklim krizini kontrol altına almakta başarısız oluyor. Raporun da gösterdiği gibi, iklim değişikliğiyle mücadele çabaları geçen yıl durma noktasına geldi. Ulusal planlara göre, küresel sera gazı emisyonlarının 2030’a kadar 2010 seviyesine göre yüzde 9 artacağı öngörülüyor. Oysa ki bilim net; küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlama hedefine ulaşmak için emisyonların 2030 itibarıyla 2010 seviyesine göre yaklaşık yüzde 45 düşürülmesi gerekli.” değerlendirmesinde bulundu.
İklim krizinin her zamankinden daha tehditkar hale geldiğini ifade eden Guterres, “adım adım” ilerlemenin yeterli olmayacağını ve özellikle gelişmiş ülkelerin net sıfır emisyon planlarını 2040’a, gelişmekte olan ülkelerin ise 2050’ye çekmesi için çağrıda bulundu.
UNFCCC İcra Direktörü Simon Stiell ise hükümetlerin iklim kriziyle mücadelede “bebek adımlarıyla” ilerlediğini kaydetti.
Hükümetlerin bu politikaları doğru rotaya koymak için COP28’de büyük adımlar atması gerektiğinin altını çizen Stiell, “Bu da COP28’in bir dönüm noktası olması gerektiği anlamına geliyor. Hükümetler sadece daha güçlü iklim politikalarında değil, aynı zamanda bu politikaları tam olarak nasıl uygulayacakları konusunda da anlaşmalı.” uyarısında bulundu.
COP28 Başkanı Sultan Al Jaber ise artık ertelenecek zaman kalmadığını belirterek, hükümetleri acilen harekete geçmeye çağırdı.
